Rdza brunatna pszenicy – groźna choroba zbóż i skuteczne metody zwalczania

Rdza brunatna pszenicy (Puccinia triticina) to jedna z najpowszechniejszych i najbardziej szkodliwych chorób grzybowych atakujących pszenicę na całym świecie, w tym również w Polsce. Występuje głównie w okresie wegetacji, szczególnie w warunkach sprzyjających wysokiej wilgotności i umiarkowanych temperatur. W przypadku niepodjęcia odpowiednich działań, może prowadzić do poważnych strat plonów i pogorszenia jakości ziarna.

Objawy rdzy brunatnej w pszenicy

Rdza brunatna w pszenicy objawia się pojawieniem się drobnych, rdzawego koloru pustul (zarodników grzyba) na powierzchni liści, rzadziej na źdźbłach. Pustule te mają barwę od pomarańczowo-brązowej do ciemnobrunatnej i przypominają drobne pęcherzyki. Najczęściej występują w dolnych partiach rośliny, skąd z czasem przenoszą się na wyższe partie, wpływając negatywnie na fotosyntezę i ogólną kondycję rośliny.

Zagrożenie dla pszenicy ozimej

Rdza brunatna w pszenicy ozimej stanowi poważne zagrożenie, ponieważ choroba może rozwijać się już wczesną wiosną, gdy rośliny wznawiają wegetację. W sprzyjających warunkach pogodowych – szczególnie przy ciepłej i wilgotnej pogodzie – infekcja może rozprzestrzenić się bardzo szybko.

Zwalczanie rdzy brunatnej – jakie są metody?

Zwalczanie rdzy brunatnej pszenicy powinno być oparte na zintegrowanym podejściu, obejmującym zarówno działania agrotechniczne, jak i chemiczne:

1. Dobór odpornych odmian – to jedna z najskuteczniejszych metod profilaktyki. Wybierając odmiany pszenicy odporne lub tolerancyjne na rdzę brunatną, można znacząco ograniczyć ryzyko wystąpienia choroby.
2. Płodozmian i właściwa agrotechnika – unikanie monokultur, odpowiednie nawożenie oraz usuwanie resztek pożniwnych to działania ograniczające rozwój patogenu w glebie i środowisku.
3. Oprysk fungicydami – w przypadku intensywnego porażenia konieczne może być zastosowanie środków ochrony roślin. Oprysk na rdzę brunatną pszenicy powinien być wykonany w odpowiednim momencie – najlepiej w fazie liścia flagowego, aby skutecznie chronić najważniejsze liście odpowiedzialne za plonowanie. Na rynku dostępne są skuteczne fungicydy Dafne 250 EC zawierające substancje aktywne, takie jak triazole (np. tebukonazol) czy strobiluryny (np. azoksystrobina).

Podsumowanie

Rdza brunatna pszenicy to poważne wyzwanie dla producentów zbóż, szczególnie w kontekście zmian klimatycznych, które sprzyjają rozwojowi tej choroby. Regularna lustracja pól, odpowiedni dobór odmian oraz szybka reakcja w postaci oprysku fungicydowego to kluczowe elementy skutecznego zwalczania rdzy brunatnej w pszenicy, w tym także w odmianach ozimych. Odpowiednie zarządzanie ochroną roślin pozwala nie tylko zabezpieczyć plony, ale również poprawić ich jakość.